روش های استاندارد استریل کردن تجهیزات

استریل کردن تجهیزات بیمارستانی یکی از مهم ترین مراحل در پیشگیری از عفونت های بیمارستانی است. با توجه به افزایش روز افزون نگرانی ها در مورد عفونت های ناشی از تجهیزات آلوده، فرآیند استریلیزاسیون به یک بخش اساسی در مدیریت بیمارستان ها تبدیل شده است. در این مقاله، به بررسی روش های مختلف استریلیزاسیون، نکات کلیدی در اجرای این فرآیند و اهمیت آن در حفظ سلامت بیماران و پرسنل خواهیم پرداخت.

اهمیت استریل کردن تجهیزات بیمارستانی

به منظور حذف کامل میکروارگانیسم ها از روی سطوح تجهیزات انجام میشود. این فرآیند برای جلوگیری از انتقال عفونت ها به بیماران، به ویژه در بخش های حساس مانند اتاق های عمل و مراقبت های ویژه، بسیار حیاتی است. عدم استریلیزاسیون مناسب میتواند منجر به انتقال باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها به بیماران و پرسنل بیمارستان شود که این امر میتواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد.

نحوه استریل کردن تجهیزات پزشکی

روش های متعددی برای آن وجود دارد. بر همین اساس مهم ترین روش هایی که در این بخش وجود دارد را بیان خواهیم کرد. ن است

استریل کردن به وسیله حرارت خشک

یکی از رایج ترین روش های استریل سازی تجهیزات پزشکی است. در این روش از دستگاه هایی مثل اتوکلاو استفاده می شود. تجهیزات در دمای بسیار بالایی بین 160 تا 180 درجه سانتی گراد قرار میگیرند تا تمام میکروارگانیسم ها از بین بروند. این روش برای استریل کردن ابزار های فلزی مناسب است. مزیت این روش سرعت و اطمینان بالا از استریل شدن تجهیزات است.

استریل کردن با بخار

یک روش کوثر دیگر برای استریل کردن تجهیزات پزشکی است. در این روش از بخار آب داغ تحت فشار استفاده میشود. دمای بخار بین 120 تا 130 درجه سانتی گراد و فشار آن نیز حدود 15 تا 20 پوند بر اینچ مربع است. گرما و رطوبت بخار باعث از بین رفتن میکروارگانیسم ها می شود. این روش استریل کردن وسایل حساس به گرما مفید است.

استریلیزاسیون شیمیایی

از طریق استفاده از محلول های شیمیایی مثل الکل، گاز فرمالدئید، گاز اکسید اتیلن و پراکسید هیدروژن انجام می شود. این مواد شیمیایی واکنش هایی را در میکرواگانیسم ها ایجاد میکنند که منجر به مرگ آن ها میشود.

استریلیزاسیون با استفاده از گاز پلاسما

استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی با استفاده از گاز پلاسما یک روش نوین برای از بین بردن میکرواگانیسم ها است. در این روش گاز های یونیزه تولید می شوند که قادرند تمام سطوح را به طور کامل استریل کنند. مزیت این روش استریل کردن تجهیزات پزشکی این است که دمای پایین تری نسبت به حرارت خشک دارد و برای مواد حساس به گرما مناسب است. همچنین زمان استریل سازی در این روش کوتاه تر است.

نکات کلیدی در استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی

آماده سازی تجهیزات

قبل از آن، تمام تجهیزات باید به طور کامل شسته و از آلودگی های سطحی پاک شوند. استفاده از شوینده های آنزیمی برای تمیز کردن تجهیزات، به ویژه ابزار های جراحی، توصیه می شود.

انتخاب روش مناسب

انتخاب روش استریلیزاسیون باید بر اساس نوع تجهیزات، حساسیت آن ها به حرارت و رطوبت، و نوع میکروارگانیسم های مورد نظر انجام شود.

کنترل کیفیت

پس از هر فرآیند استریلیزاسیون، تجهیزات باید از نظر عملکرد و استریلیته مورد بررسی قرار گیرند.

ذخیره سازی مناسب

پس از استریلیزاسیون، تجهیزات باید در محیطی استریل و بسته بندی مناسب نگهداری شوند تا از آلودگی مجدد آن ها جلوگیری شود.

آموزش پرسنل

تمامی پرسنل درگیر در فرآیند استریلیزاسیون باید آموزش های لازم را در زمینه استفاده از تجهیزات استریل کننده و رعایت اصول بهداشتی دریافت کنند.

مزایا استریل کردن

استریل کردن تجهیزات پزشکی نقش مهمی در پیشگیری و کنترل عفونت های بیمارستانی دارد. استفاده از تجهیزات غیر استریل منجر به انتقال باکتری ها، ویروس ها و قارچ های بیماری زا از یک بیمار دیگر و نیز از بیمار به کارکنان مراکز درمانی می شود. استریل سازی یا از بین بردن این میکروارگانیسم ها از وقوع چنین عفونت هایی جلوگیری میکند. کاهش عفونت های بیمارستانی باعث کاهش  مرگ و میر، هزینه های درمان و مدت بستری شدن بیماران خواهد شد.

معایب استریل کردن تجهیزات پزشکی به صورت نادرست

میتواند معایب و عواقب منفی متعددی داشته باشد. انجام ناقص یا نادرست مراحل استریل سازی مانند تمیز نکردن کافی، عدم رعایت زمان و شرایط صحیح حرارت دهی یا استفاده از مواد شیمیایی نامناسب، باعث باقی ماندن و حتی تکثیر میکروارگانیسم های بیماری زا روی تجهیزات می شود. استفاده از این تجهیزات آلوده منجر به انتقال عفونت به بیماران و پرسنل و وقوع عوارض وخیمی همچون عفونت خون، اندوکاردیت و غیره میشود.